జనవరి 1975లో మహారాష్ట్రలోని నాగ్పూర్లో జరిగిన మొదటి ప్రపంచ హిందీ సదస్సు జ్ఞాపకార్థం జనవరి 10న ప్రపంచ హిందీ దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటారు. మొదటి ప్రపంచ హిందీ దినోత్సవాన్ని 2006లో జరుపుకున్నారు.
అంతర్జాతీయ భాషగా హిందీ గురించి అవగాహన పెంచడం మరియు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా దాని వినియోగాన్ని ప్రోత్సహించే లక్ష్యంతో దీనిని జరుపుకుంటారు.మొదటి ప్రపంచ హిందీ సదస్సు 1975లో భారతదేశంలోని నాగ్పూర్లో జరిగింది. అప్పటి నుండి, ప్రపంచంలోని వివిధ ప్రాంతాల్లో ఇటువంటి 11 సదస్సులు నిర్వహించబడ్డాయి. ఇప్పటి వరకు జరిగిన 11 సదస్సుల వివరాలు.
12వ ప్రపంచ హిందీ సదస్సును ఫిజీ ప్రభుత్వంతో కలిసి విదేశీ వ్యవహారాల మంత్రిత్వ శాఖ 15 నుండి 17 ఫిబ్రవరి 2023 వరకు ఫిజీలో నిర్వహించింది. కాన్ఫరెన్స్ యొక్క ప్రధాన థీమ్ "హిందీ - ఆర్టిఫిషియల్ ఇంటెలిజెన్స్ నుండి సాంప్రదాయ జ్ఞానం".
హిందీ భాషాభివృద్ధికి సంబంధించిన పలు ప్రదర్శనలు సదస్సు వేదికలో నిర్వహించనున్నారు. కాన్ఫరెన్స్ సందర్భంగా న్యూఢిల్లీలోని ఇండియన్ కౌన్సిల్ ఫర్ కల్చరల్ రిలేషన్స్ వారు సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు మరియు కవి సమ్మేళనాన్ని నిర్వహించారు.
హిందీ రంగంలో విశేష కృషి చేసినందుకు భారతదేశం మరియు ఇతర దేశాల నుండి హిందీ పండితులు "విశ్వ హిందీ సమ్మాన్"తో సత్కరించారు.హిందీ సంబంధిత కార్యకలాపాల సమన్వయం కోసం గ్లోబల్ బాడీని ఏర్పాటు చేయాలనే ఆలోచనను 1975లో అప్పటి మారిషస్ ప్రధానమంత్రి సర్ సీవూసాగుర్ రామ్గూలం నాగ్పూర్లో జరిగిన మొదటి ప్రపంచ హిందీ సదస్సులో ప్రతిపాదించారు. ఈ ప్రతిపాదన తదుపరి WHCలలో పునరుద్ఘాటించబడింది మరియు మారిషస్లో స్థాపించబడే ప్రపంచ హిందీ సెక్రటేరియట్గా నెమ్మదిగా రూపుదిద్దుకుంది.
భారతదేశ ప్రభుత్వం మరియు మారిషస్ మధ్య ఒక ఒప్పందం సంతకం చేయబడింది మరియు మారిషస్ జాతీయ అసెంబ్లీ ద్వారా WHS చట్టం యొక్క అమలుకు అనుగుణంగా WHS ఏర్పాటు చేయబడింది.
WHS అధికారికంగా 11 ఫిబ్రవరి 2008న పనిచేయడం ప్రారంభించింది. అంతర్జాతీయ భాషగా హిందీని ప్రోత్సహించడానికి ప్రపంచ వేదికను సృష్టించడం WHS యొక్క ప్రధాన లక్ష్యం.ఐక్యరాజ్యసమితి జనరల్ అసెంబ్లీ (UNGA) ఉపఖండంలోని మూడు ప్రధాన భాషలైన హిందీ, ఉర్దూ మరియు బెంగాలీలను ప్రస్తావిస్తూ బహుభాషావాదంపై భారతదేశం సహ-ప్రాయోజిత తీర్మానాన్ని మొదటిసారిగా ఆమోదించింది.
ప్రపంచ హిందీ దినోత్సవాన్ని వివిధ దేశాలు మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న భారతీయ రాయబార కార్యాలయాలలో జరుపుకుంటారు.